List 34

Dnia 24 marca 1964 r. Antoni Słonimski złożył w imieniu intelektualistów polskich w kancelarii premiera tzw. List 34.

Inicjatorem napisania Listu był Antoni Słonimski. Oprócz niego protest podpisali: Jerzy Andrzejewski, Maria Dąbrowska, Stanisław Dygat, Karol Estreicher, Marian Falski, Aleksander Gieysztor, Konrad Górski, Paweł Hertz, Leopold Infeld, Paweł Jasienica, Mieczysław Jastrun, Stefan Kisielewski, Zofia Kossak-Szczucka, Tadeusz Kotarbiński, Jan Kott, Anna Kowalska, Julian Krzyżanowski, Kazimierz Kumaniecki, Edward Lipiński, Stanisław Cat-Mackiewicz, Maria Ossowska, Jan Parandowski, Stanisław Pigoń, Adolf Rudnicki, Artur Sandauer, Wacław Sierpiński, Jan Szczepański, Władysław Tatarkiewicz, Jerzy Turowicz, Melchior Wańkowicz, Adam Ważyk, Kazimierz Wyka i Jerzy Zagórski.

Początkowo władze państwowe zignorowały wystąpienie. Dopiero po opublikowaniu Listu za granicą, zwłaszcza upowszechnieniu jego treści przez Radio Wolna Europa oraz protestach grup intelektualistów w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych i we Włoszech rozpoczęły szykany wobec jego sygnatariuszy (m.in. zakazy druku), a także napastliwą kampanię propagandową, połączoną z próbami mobilizacji poparcia w środowisku literackim (tzw. kontrlist 600).

dr Martyna Rusiniak-Karwat
Treść hasła została przygotowana na podstawie materiałów źródłowych PWN

Bibliografia

Eisler J., List 34, Warszawa 1993.

Król E.C., Polska kultura i nauka w 1968 roku. Uwarunkowania i podstawowe problemy egzystencji, „Rocznik Polsko-Niemiecki” 2010, nr 18, ss. 77–86.

Osęka P., Marzec ’68, Kraków 2008.